L bracel - Recorc de Maria Assunta Merli
L bracel vegnia fat con pèsta de pan bianch scempie, de solit la medema del bechin e de desvaliva mesures: 4/5 mesures de diameter.
Oliva Pitscheider Ròcia, femena de Vagére Tròt, pechin. Una figura ben nota di Canazei, la padrona del panificio sulla grande strada delle Dolomiti. Una Pitscheider Ròcia da Gries che s'è sposata con Vageére (Valerio) Planchensteiner Tròt e, rimasta vedova, ha saputo, col proprio duro lavoro, tirarsi su la famiglia e costruirsi una bella grande casa. Allevò la famiglia con grande fermezza, nella fede religiosa ed abituò i figli al lavoro sin da piccoli e governò la famiglia con saggezza e tenne tutti "sotto di sè" fino all'ultimo, compresi i figli sposati. Mori vent'anni fa, nel luglio del 1961, lasciando dietro di sé stima e grande rispetto per la propria laboriosità. Na rechia per la vegia pechin.
Il Postiglione delle Dolomiti, 1981
Chesta rezeta del bracel l é chela che, a mie recort, vegnia fat ta Cianacei vin pistoria Planchensteiner, via l Pech. Me recorde jà da la veia peca en fora, Oliva Pitscheider ved. Planchensteiner, dapò da sie fi Engel e dapodò dai fies de Engel, Genio e Santo, duc chenc pistores che à portà inant la pecaria e la boteiga ta Cianacei fin canche i à zedù duta l’atività a Maurizio Boninsegna da Moena.
Me recorde bolentiera la tradizion del bracel, percheche nos - frèdes Merli - l ciapaane en don dal prum del an da la giava Malia!
I peches i fajea l bracel da la di do Nadèl per duta la setemèna fin al dì del prum del an. L vegnia prenotà te pistoria e duc i podea se l comanèr, ma proprio proprio l era i nons che i lo comanèa, percheche i lo dajea l dì del prum del an ai fioces che i jia a ge augurèr n “Felize Capo de An”. L vegnia dat jontà a la bombona: un tai de teila per se fèr na ciameija o na rocia, o puramenter 4 aces de lèna per se fèr n bel fianel o doi aces de lèna de cèsa per se fèr n pe de scufons.
I bracei i vegnia ence dac fora desche “bombona” da la firma-pecaria Planchensteiner a duta la jent che i comprèa dut l an l pan da ic, bon avantores.
Chest l é n recort mie personèl, me peisse che de autra jent podessa aer de etres recorc desvalives, ma coche dighe chest l é mie recort ence percheche te mia familia chesta tradizion la é stata semper tegnuda su.
Amò aldidanché comane al pistor Maurizio Bonisegna de me fèr n bel gran numer de bracei che fornesce su bel delvers e n fae don a chi de cèsa, ai vejins e ai amisc, dessema ai augures de n Bon An Nef.
Massunta Merli de Bepina Pavollera